Fas

Kazablanka

Adını İspanyolca’dan alan Kazablanka, beyaz ev anlamında ve şehrin evlerinin beyazlığından adını alıyor. Fas’ın ekonomik atar damarı desek yanlış olmaz burası için. En önemli liman kenti ve her türlü ticaretin döndüğü büyük bir merkez -hatta yok yok da denebilir.

Şehir eski ve yeni olarak ayrılıyor. Surlar içerisinde kalan ‘Medina’, geçmişiyle, yaşam biçimi ve gündelik hayat pratikleri açısından tıpkı sokakları gibi labirenti andırıyor. Yeni olan ise biraz daha ‘Batı’ merkezli bir modernizm içeriyor. Upuzun sahili ve eğlence mekanlarıyla sıra sıra kafeleri sizi Fas’tan çıkarıp Paris’in sokaklarına götürüyor.

II. Hasan Camii de buradadır ve dünyanın en büyüklerinden biri ama en uzun minareli camisi olarak tüm heybetiyle Atlas Okyanusu’nun sonsuzluğunun karşısına dikilmiştir. O kadar yakın ki dalgaları yakalayabilir, başka kimseyi araya sokmadan tek başınıza her anlamda başbaşa kalabilirsiniz…

Marakeş

Atlas Dağları’nın ardında Berberi dilinde Tanrının Ülkesi’dir Marakeş ve toprağın bir yansıması olarak renklerden kırmızıdır. Güneş doğarken ya da batarken toprak rengi binalardaki kırmızılık gökyüzüne doğru kızıl bir hale saçıyor ve gökyüzüne dünyadan bir sinyal veriyor gibidir: Bu şehir koruma altında!

Medina bölgesi keşmekeş yapısıyla biraz yabancı gelebilse de bir müddet sonra sizi sarmalayacak bir ambiyansı illa ki yaratıyor. Zamanla siz de sokaklarda kendinizi kaybolma pahasına en darından çıkmazına, en kalabalığından tenhasına yolları adımlar buluyorsunuz. Bahia Sarayı’ysa yaseminler eşliğinde bu kayboluşun bir başka boyutunu yaratır türden ya da Kutubia sadece ve sadece inanılmaz...

Cema-ül Fena ise filmlerden bir sahne sanki ya da altmış yetmiş yıl öncesinden bir fotoğraf karesi: seyyar satıcılar, yılan oynatıcıları, dansçılar, müzisyenler, ateş kusanlar, kılıç yutanlar, büyücüler... tam bir festival dünyası. Hemen arkasındaki Yahudi mahallesi ve meşhur bahçeleri de bu tabloyu at arabasıyla birlikte tamamlayan figürlerden... Sizin de resme dahil olmanız dileğiyle...

Fez

Renklerden sarı Fez. Sepya bir fotoğrafı andırır gibi hüznü, tarihi yorgunluğunda gizli. Her şey eskiden bir kare misali, sizi tarihin içine gömüyor ve en eski din ve kültür merkezlerinden biri olarak sizi çepeçevre sarıyor. Fas’ın genelinde olduğu gibi şehir eski ve yeni olmak üzere ayrılıyor. Eski şehrin (Fes el Bali) öylesine ‘kompakt’ bir mimariye sahip ki, ne bir eksik ne bir fazla iskambilden evler gibi; çekseniz birini, yıkılacak türden mahalleler... Ve dar sokaklarında eşekler ya da atlar aynı şekilde ticareti sürüklüyorlar yüzyıllardır...

Kültürel hayatın içi dopdolu... En eski üniversitelerden Karaviyin eğitimine hâlâ devam ediyor ve tarihi medreselerin bulunduğu en değerli bölgelerden biri olarak hayret uyandırıyor. Arap kültürünün ağırlığının hissedildiği, İslam’ın merkezi, UNESCO’nun Kültür Mirası Fez: Endülüs Camii, Attarin ve Ebu İnan Medresesi, Molla İdris Müzesi, Neccarin Çeşmesi ve daracık sokaklarda keşfedilecek yüzlerce gizem...

Rabat

Atlantik'ten uzanan bir sahilin en baş şehri Rabat... Fas’ın başkenti. Tarihi dinamiklerinin canlı tutulduğu sürgün Endülüslü Mağripliler’in yurdu... Roma’ya kadar uzanan tarihi, kendini sokaklarında, mimarisinde ele veriyor... Okyanusa açılan hem bir liman hem de şehri savunan kale bir kimliği de ifşa ediyor... Meydanlarında etrafınıza baktığınız her yapı bir şeyler anlatıyor... Sarayı, 5. Muhammed Meydanı, oradan çarşısı ve Büyük Camii... Adalet yükünü sırtlamış ve üniversite dünyasını taşımış binalarıyla bir hükümeti anlatır gibi hepsi bir arada ve bir bütün... Dantellerle birbirine işlenmiş birer duygu yükündeler...

Daracık sokaklarından mavi renkli taş binaların çıkardığı okyanus dolu kale inanılmaz bir his... Tüm tarihe yukarıdan ve muhafız edasıyla baktığınız bir ortam... Kıyıya vurulan sular, esen yel bir fırtınanın habercisi sanki... Tarih yeniden yaşanıyor... Sokaklar meydanlar yeniden keşfediliyor...

Beni Mellal

Fas’ın 16 bölgesinden Tadla Azilal’in başkenti Beni Mellal... Orta Atlas dağları boyunca uzanan bir dilimde yemyeşil bir dünyanın kapısını açan bir aralık. Fas’ın tam ortasında tüm şehirlere eşit mesafede bir insan gibi nefes alıp veriyor... ‘Bir ağaç gibi tek ve hür’... Yeşil’in her bir tonu her bir evresi söz konusu... Bir nefes sıhhat gibi yaşam dolu Beni Mellal, tam bir huzur dünyası... İçindeki küçük şelalelerle sıcaklığa serinlik katan Botanik Bahçe buradaki son nokta denilebilir...

Ancak tüm Beni Mellal’i yukarıdan gören bahçelerini içinize çekeceğiniz bir manzarayı size sunan Kalesi, şehre asıl kimliğini veren tarihine damgasını vuran bir siluet gibi her daim orada ve hazır... Korumak için şehrin üzerine çökecek bir güvence sanki... Ve son olarak birer tarihi eser niyetine otelleri dört bir yanda tarihini ifşa ediyor Beni Mellal’in...

Chefchaouen

Aynı zamanda Mavi Şehir olarakta anılan şehir Rif Dağları'nın eteğinde, Tanca ve Tatvan şehirlerine yakın bir konumda yer alır. İspanyollar'ın Museviler'i sürmesi ile buraya göç eden insanlar şehrin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Şehrin evlerinin maviye boyanmasıda yine bir Musevi geleneğidir. Şehrin eski merkezi olan Medina'nın ara sokaklarında dolaşıp, buradan Plaza Uta El Hammam Meydanı'na ulaşıp meydandaki restoran ve kafelerde keyifle vakit geçirmeniz mümkündür. Aynı zamanda meydandaki Büyük Camii ve Kasbah görülmesi gereken yerlerdendir.